Termin "Blackout" panował jeszcze niedawno we wszystkich polskich mediach. a w sieci roi się od wszelkiego rodzaju poradników, lepszych i gorszych. W tym artykule spróbujemy zebrać najlepsze porady i przeanalizować potencjalne skutki uboczne długotrwałego blackoutu.
Blackout z przyczyn naturalnych
Najczęstszymi powodami blackoutów w Polsce są wichury, orkany i burze. Najbardziej zagrożone są północne tereny Polski (duże zadrzewienie), choć i w południowej Polsce orkany bywały dla mieszkańców bardzo dotkliwe. Skutki uszkodzeń linii energetycznych zazwyczaj naprawione są w ciągu 24 godzin, niemniej zdarza się że trwa to dłużej (np. w 2011 w powiecie kartuskim przywracanie prądu w niektórych miejscowościach trwało 3 doby).
Kolejnym powodem blackoutu z przyczyn naturalnych są powodzie. Tutaj blackouty mogą być dłuższe. W 2010 roku, 7 sierpnia powódź nawiedziła Bogatynię w woj. Dolnośląskim, 11 sierpnia nadal 4 tysiące gospodarstw domowych pozostawało bez prądu, w nocy 14 sierpnia okolicę ponownie nawiedziła burza i ponownie odcięła od prądu 13 tysięcy osób. Lepiej przedstawia się sytuacja przy tzw. powodziach błyskawicznych - w 2022 w Tarnowskich Górach prąd po takiej powodzi przywrócono w ciągu kilku godzin.
Blackout z powodu awarii lub wyłączeń bloków elektrowni
Przede wszystkim, musimy mieć na uwadzę że Polska jest członkiem ENTSO-E (Europejska Sieć Operatorów Systemów Przesyłowych Energii Elektrycznej) i ma dostęp do europejskiego rynku energii. To znaczy, że w razie problemów wewnętrznych, może dokupić energie elektryczną od jednego z wielu partnerów - co może przełożyć się na jej cenę, ale zmniejsza zagrożenie blackoutem. Prowadzone są również badania i wdrażane rozwiązania wpływające na synchronizację energii elektrycznej.
Mimo to, w przypadku skoordynowanego sabotażu, innego rodzaju ataku lub większego przeciążenia sieci blackouty są niewykluczone.
Jak się przygotować
Przede wszystkim, musisz poznać zagrożenia dotyczące terenu na którym mieszkasz. Jeśli mieszkasz na terenie zalewowym, musisz przygotować się na dłuższe blackouty. Podobnie, jeśli mieszkasz na wsi. Zorientuj się, ile trwało przywracanie dostaw prądu po orkanach i wichurach, które nawiedzały twoją miejscowość w poprzednich latach.
Rządowe Centrum Bezpieczeństwa na swoim twitterze podaje trzy kluczowe zasady przygotowania na blackout:
- Latarkę, świece, apteczkę i dokumenty trzymaj w łatwo dostępnym miejscu.
Warto zadbać o jedną latarkę na każdego domownika i zapas baterii.
- Wyposaż się przenośną ładowarkę – tzw. Powerbank
Rządowe Centrum Bezpieczeństwa będzie utrzymywało kontakt za pomocą wiadomości SMS i alertów RCB, zaopatrz się w dobry powerbank który utrzyma twój telefon przy życiu jak najdłużej. .
- Zabezpiecz zapasy jedzenia, które nie wymaga prądu przy przechowywaniu i przygotowywaniu.
są to bardzo dobre zasady, niemniej brakuje nam jednego istotnego:
- Posiadaj zapas wody lub zrób go jak najszybciej w przypadku zapowiedzi lub nastąpienia blackoutu.
Za rozsądną przyjmuje się ilość 10 litrów na osobę. Pamiętajmy, że pompy często wymagają elektryczności i przedłużający się blackout w nieunikniony sposób prowadzi do przerwy w dostępie do wody.
Co robić w przypadku blackoutu
- Nie otwieraj lodówki.
Jeśli mieszkasz na terenie zagrożonym lub chcesz bardziej zadbać o bezpieczeństwo, możesz zaopatrzyć się w kompresorową lodówkę turystyczną (koszt ok 1000-1500zł). Taka lodówka skutecznie utrzyma stan zamrożenia / schłodzenia produktów i jest w stanie działać na jednym akumulatorze żelowym 65Ah (koszt ok 500zł) lub samochodowym w zależności od specyfikacji i pojemności nawet powyżej tygodnia.
- Odłącz cenne urządzenia od prądu
Wyłącz lub odłącz urządzenia, sprzęt lub elektronikę. Zasilanie może powrócić z chwilowymi skokami, które mogą spowodować uszkodzenia.
- Używaj generatorów i piecyków tylko na zewnątrz
Warto zaopatrzyć się w zasilane bateriami czujniki tlenku węgla, zwłaszcza w budynkach wielorodzinnych.
- Sprawdź sytuację sąsiadów
Zwłaszcza ludzi starszych, którzy mogą nie mieć dostępu do informacji RCB lub mogą wymagać urządzeń zasilanych prądem do codziennego funkcjonowania.
Źródła
- https://kartuzy.naszemiasto.pl/za-brak-pradu-mozna-uzyskac-bonifikaty/ar/c1-1184255
- https://www.rmf24.pl/raporty/raport-polskapodwoda/fakty/news-bogatynia-bez-wody-pitnej-i-pradu,nId,291834#crp_state=1
- https://polskieradio24.pl/5/1222/Artykul/2797565,Zagrozenie-powodziowe-w-Malopolsce-Interwencje-strazakow-zalane-drogi-brak-pradu-w-tysiacach-domow
- https://wiadomosci.radiozet.pl/Polska/Tarnowskie-Gory.-Powodz-w-miescie.-Zalane-drogi-hala-sportowa-i-GCR
- http://www.bogatynia.dwr.pl/powodz.html
- https://www.se.pl/wiadomosci/polska/bogatynia-13-tysiecy-ludzi-nie-ma-pradu-po-nocnych-aa-CDx5-1g3p-oDKf.html
- https://uwaga.tvn.pl/reportaze,2671,n/nawalnica-na-kaszubach,239326.html
- https://kartuzy.info/artykul/powalone-drzewa-zerwane/1277392
- https://koscierski.info/artykul/powalone-drzewa-i-brak/1277398
- https://www.muratorplus.pl/biznes/wiesci-z-rynku/blackout-w-polsce-co-to-co-zrobic-kiedy-zabraknie-pradu-jak-sie-przygotowac-na-blackout-w-polsce-w-europie-aa-gFEQ-pcyX-dDz3.html
- https://www.gov.pl/web/edukacja-i-nauka/naukowcy-z-lodzi-opracowali-metode-minimalizowania-zagrozenia-blackoutem
- https://www.nature.com/articles/s41467-020-14417-7
- https://cordis.europa.eu/programme/id/H2020-EU.3.3.4./pl
- https://www.money.pl/gospodarka/na-brak-energii-mozna-sie-przygotowac-co-robic-podczas-blackoutu-6792850380917600a.html
- https://pl.frwiki.wiki/wiki/R%C3%A9seau_europ%C3%A9en_des_gestionnaires_de_r%C3%A9seau_de_transport_d%E2%80%99%C3%A9lectricit%C3%A9
- https://www.ready.gov/power-outages
- Zdju0119cie David Shankbone, CC BY 3.0 via Wikimedia Commons