Artykuł powstał na podstawie publikacji FEMA - "Basic Preparedness". Zapoznasz się z nim ze strategiami gotowościowymi wobec róznego rodzaju stanów kryzysowych.
Jest to część czwarta serii artykułów:
- Zdobycie informacji
- Plan awaryjny
- Zapasy awaryjne
- Schronienie
- Rodzaje zagrożeń
Część IV - Schronienie
W przypadku sytuacji kryzysowej, schronienia dzielimy na dwa rodzaje: schronienia w obszarze zagrożenia oraz schronienie poza obszarem zagrożenia.
W przypadku, gdy musisz znaleźć schronienie w obszarze zagrożenia, przede wszystkim musisz rozważyć potencjalne skutki zagrożenia, a następnie wybrać odpowiednie miejsce w budynku w którym jesteś. Na przykład przy zagrożeniu tornadem, prawidłowym schronieniem będzie piwnica lub pomieszczenie na najniższym poziomie z dala od narożników, okien, drzwi i ścian zewnętrznych.
W drugim przypadku najczęściej będzie to pobyt u znajomych lub rodziny, zakwaterowanie komercyjne lub ośrodek opieki zbiorowej obsługiwany przez grupy pomocy ofiarom klęsk żywiołowych. Do takiego schronienia dostaniesz się na skutek ewakuacji. Pomimo, że ośrodki pomocy często zapewniają wodę, żywność, lekarstwa i urządzenia sanitarne, należy mieć ze sobą swój plecak ewakuacyjny. Schronienie w ramach opieki zbiorowej może wiązać się z przebywaniem z wieloma osobami na ograniczonej przestrzeni, co może być trudne i nieprzyjemne. Aby uniknąć konfliktów w tej stresującej sytuacji, ważna jest współpraca z kierownikami schronisk i innymi osobami, które im pomagają. Należy pamiętać, że napoje alkoholowe i broń są w takich miejscach zabronione, a palenie ograniczone.
Czas, w który należy się schronić może być krótki - na przykład podczas ostrzeżenia przed tornadem, lub długi, na przykład podczas śnieżycy lub powodzi. Ważne jest, abyś pozostał w schronieniu, dopóki władze lokalne nie poinformują, że można je bezpiecznie opuścić. Ponadto, należy słuchać lokalnych stacji radiowych, odbierać wiadomości z krajowego systemu ostrzegania (alerty RCB) i utrzymywać całodobową czujność.
Jeśli sytuacja zmusi cię do schronienia na dłuższy czas, wymagane będzie zarządzanie zapasami wody i żywności, aby zapewnić przetrwanie tobie i twojej rodzinie. Poniżej znajdziesz kilka wskazówek, jak to zrobić.
Ogrzewanie
Podczas sytuacji kryzysowej, mogą wystąpić problemy z centralnym ogrzewaniem. Miejskie ciepłownie ogrzewające budynki wielorodzinne, mogą one stać się ofiarą ataku (jak to obserwujemy na Ukrainie), zostać uszkodzone przez czynniki naturalne (powódź, wichura) lub mogą nie zdobyć wystarczającej ilości paliwa.
W takim przypadku, o ile mamy dostęp do energii elektrycznej, zapasowy grzejnik elektryczny sprawdzi się doskonale.
Wyróżniamy trzy główne rodzaje grzejników elektrycznych:
- Konwektorowe
- Ceramiczne
- Olejowe
Grzejniki konwektorowe, zasysające i podgrzewające powietrze są bardzo popularne - pozwalają szybko nagrzać pomieszczenie, ale jednocześnie stygną niemal natychmiast po wyłączeniu, co może sprawiać problemy jeśli mamy do czynienia z przerwami w dostawie prądu.
Grzejniki ceramiczne bardzo szybko nagrzewają się do wysokich temperatur i utrzymują temperaturę przez pewien czas od odłączenia, jednak nagrzanie takiego grzejnika wymaga dużej ilości energii elektrycznej, generuje hałas i zasysa kurz.
Grzejniki olejowe nagrzewają się dość wolno, ale długo utrzymują temperaturę, dzięki czemu są ekonomiczne w eksploatacji i po nagrzaniu będą źródłem ciepła nawet przez kilka godzin, lecz nagrzewają się długo i są ciężkie. Świetnie sprawdzą się jako "akumulatory ciepła" w połączeniu z prądem z agregatu.
Jeśli chodzi o moc grzejnika, wybierając grzejnik musimy mieć na uwadzę izolacje i powierzchnię. Przyjmuje się, że dla standardowo ocieplonego mieszkania o wysokości 2.8 metra, na 1 metr kwadratowy powinno przypadać conajmniej 85 W (lub według innych źródeł - 75W dla nowego budownictwa 85-100W dla starego).
W przypadku braku dostępu do energii elektrycznej, sytuacja staje się dużo trudniejsza. Z pomocą przyjdą nam tutaj agregaty prądotwórcze (pamiętajmy, aby używać ich TYLKO poza mieszkaniem), a w przypadku pieców CO zasilacz awaryjny UPS. Współczesny piec na ekogroszek zużywa względnie niewiele prądu - tylko około 0.6 kWh w ciągu doby przy maksymalnym obciażeniu ok. 160W podczas pracy podajnika, dzięki czemu zasilacz awaryjny UPS zapewni nam bezcenne godziny pracy pieca.
Przede wszystkim pamiętajmy jednak o dokładnym uszczelnieniu okien, zamknięciu nieużywanych pomieszczeń i zebraniu się w jednym konkretnym, które będziemy dogrzewać.
Zarządzanie wodą
Podstawowe zasady
- Pozwól ludziom pić zgodnie z ich potrzebami. Wiele osób potrzebuje więcej niż nawet 3 litry wody dziennie. Indywidualna potrzebna ilość zależy od wieku, aktywności fizycznej, kondycji i pory roku.
- Nigdy nie racjonuj wody, chyba że tak nakazują władze. Pij ilość jaką potrzebujesz i staraj się zdobyć rację potrzebną następnego dnia. W żadnym wypadku nie pij mniej niż litr wody dziennie. Możesz zminimalizować ilość dziennego zapotrzebowana na wodę zmniejszając aktywność i zachowując spokój.
- Najpierw pij wodę, o której wiesz, że jest zdatna do spożycia. W razie potrzeby, podejrzana woda taka jak mętna woda z kranu, woda ze strumienia lub stawów może zostać użyta po jej uzdatnieniu. Jeśli uzdatnienie wody nie jest możliwe, należy na jak najdłużej odłożyć picie podejrzanej wody, ale nie doprowadzić do odwodnienia.
- Unikaj słodkich napojów gazowanych. Napoje zawierające alkohol i kofeinę odwadniają organizm, co zwiększa zapotrzebowanie na wodę pitną.
- Jeśli usłyszysz doniesienia o pęknietych rurach wodociągowych lub kanalizacyjnych i mieszkasz w budynku jednorodzinnym, odetnij główny zawór wody, aby uchronić wodę w systemie przed skażeniem. Następnie możesz wykorzystać wodę zgromadzoną w bojlerach elektrycznych lub w rurach (aby wykorzystać wodę zgromadzoną w rurach, wpuść powietrze do układu odkręcając kran na najwyższym piętrze, a następnie uzyskaj wodę na najniższym). )
Uzdatnianie wody
Zawsze uzdatniaj wodę o niepewnej jakości przed użyciem jej do picia, mycia lub przygotowywania żywności, zmywania naczyń, mycia zębów lub wytwarzania lodu. Oprócz nieprzyjemnego zapachu i smaku, zanieczyszczona woda może zawierać mikroorganizmy i wywoływać choroby takie jak dyzenteria, cholera, dur brzuszny czy zapalenie wątroby.
Istnieje wiele metod uzdatniania wody, lecz jako że żadna nie jest doskonała, dlatego często najlepszym rozwiązaniem jest ich łączenie. Przed uzdatnianiem, pozwól, aby zawieszone cząsteczki opadły na dno, lub przecedź je przez filtr do kawy, czystą szmatkę lub użyj kuchennego filtra do wody.
Upewnij się, że masz niezbędne materiały dla wybranej metody uzdatniania wody. Trzy podstawowe metody uzdatniania to:
- Gotowanie
- Chlorowanie
- Destylacja
Poniższe instrukcje dotyczą uzdatniania wody o niepewnej jakości tylko w sytuacji awaryjnej, gdy nie jest dostępne żadne inne niezawodne źródło czystej wody.
Gotowanie jest najbezpieczniejszą metodą uzdatniania wody. W dużym garnku lub czajniku doprowadź wodę do wrzenia i gotuj ją przez 1 minutę. Woda będzie smakować lepiej, jeśli po przegotowaniu ponownie ją natlenisz, przelewając ją między dwoma czystymi pojemnikami. Poprawi to również smak przechowywanej wody.
Chlorowanie zabije wszystkie mikroorganizmy, możesz do jego wykonania użyć domowego wybielacza w płynie. Używaj tylko zwykłego wybielacza o zawartości podchlorynu sodu od 5.25 do 6%. Nie używaj wybielaczy zapachowych, wybielaczy bezpiecznych dla koloru czy wybielaczy z dodatkiem środków czyszczących. Moc wybielacza zmniejsza się z czasem, więc używaj nowych, nieotwartych butelek. Do 5 litrów wody dodaj 16-18 kropli wybielacza, zamieszaj i odstaw na 30 minut. Woda powinna mieć lekki zapach wybielacza. Jeśli nie, powtórz dawkę i odstaw na kolejne 15 minut. Jeśli nadal nie czujesz chloru, wyrzuć wodę i znajdź inne źródło. Unikaj alternatyw, które zawierają mniej niż 5.25% podchlorynu sodu.
Podczas gdy dwie powyższe metody zabiją większość drobnoustrojów, destylacja usunie te odporne na te metody, a także metale ciężkie, sole i większość innych chemikaliów. Destylacja polega na zagotowaniu wody, a następnie zebraniu tylko skroplonej pary. Skroplona para nie będzie zawierała soli ani większości innych zanieczyszczeń. Napełnij garnek wodą do połowy, przywiąż filiżankę do uchwytu na pokrywie garnka, tak by po zamknięciu garnka, filiżanka wisiała w środku otworem do góry (upewnij się, że filiżanka nie sięga wody) i gotuj wodę przez 20 minut.
Woda, która kapie z pokrywki do filiżanki/kubka jest destylowana. Woda ta będzie mdła w smaku i nie będzie zmineralizowana, dodatkowo będzie posiadać wysokie PH, dlatego ponownie - używamy tego sposobu tylko w sytuacjach krytycznych.
Źródła wody
Bezpieczne Źródła | Niebezpieczne Źródła |
---|---|
Rozpuszczone kostki lodu | Chłodnice |
Woda z podgrzewacza (nieuszkodzonego) | Woda z bojlera centralnego ogrzewania |
Płyny z puszkowanego jedzenia (ananasy, pomidory) | Kałuże |
Woda spuszczona z rur | Woda z toalety |
Woda z basenów / SPA Niezdatna do picia, można użyć do higieny |
|
Skroplona woda z klimatyzacji Może zawierać zanieczyszczenia z powietrza |
Zarządzanie pożywieniem
TAK | NIE |
---|---|
|
|
Gotowanie
Jeśli nie masz dostępu do prądu / gazu, możesz użyć kuchenki turystycznej, podgrzewacza na świeczki, garnków / półmisków z podgrzewaczem lub kominka.
Grilla używaj TYLKO na zewnątrz.
Komercyjnie zapuszkowane pożywienie może być spożywane bez gotowania / podgrzewania.
Aby podgrzać jedzenie w puszce:
- Usuń etykietę
- Umyj i zdezynfekuj puszkę
- Otwórz puszkę przed gotowaniem
Przechowywanie pożywienia bez energii elektrycznej
Jeśli spodziewasz się braku zasilania przez dłuższy czas, przenieś pożywienie w inne, jak najchłodniejsze miejsce. Alternatywnie możesz użyć suchego lodu. Wg FEMA 11 kg (25 funtów) suchego lodu pozwala utrzymać zamrażarkę o wymiarach 3 metrów sześciennych poniżej zera przez 3-4 dni. Zachowaj szczególną ostrożność obchodząc się z suchym lodem i używaj grubych rękawic, aby nie ryzykować urazu.
Awaryjne schronienia na łonie natury
Podczas ewakuacji może się okazać, że potrzebujemy tymczasowego schronienia na łonie natury. "Bushcraftowe" metody budowania takich schronień omówimy w innym artykule, jednak warto rozważyć zakup dobrego namiotu (łatwy do zabrania podczas ewakuacji autem) lub tarp (lekki i łatwy do zabrania przy ewakuacji pieszej) w ramach tymczasowego schronienia oraz przećwiczyć jego rozkładanie i składanie.
Kolejna część już za kilka dni - obserwuj nasz Twitter, Facebook lub zasubskrybuj nasz kanał RSS, aby jej nie przegapić.
Źródła
- https://www.fema.gov/pdf/areyouready/basic_preparedness.pdf
- https://deccoria.pl/artykuly/artykuly/energooszczedny-grzejnik-elektryczny-jaki-wybrac-czym-sie-kierowac-przy-wyborze-5-11333
- https://muratordom.pl/aktualnosci/ogrzewanie-awaryjne-czym-ogrzewac-dom-w-2022-r-gdy-zabraknie-wegla-gazu-lub-pradu-aa-ouT1-2K35-NbTy.html#zasilacz-awaryjny-ups-do-pieca-c-o
- https://heiztechnik.pl/ile-pradu-zuzywa-piec-na-ekogroszek/
- 111 Emergency from New Zealand, CC BY 2.0 <https://creativecommons.org/licenses/by/2.0>, via Wikimedia Commons